TR | EN
Tahkim Anlaşmasının Geçerlilik Koşulları

Tahkim anlaşması, tarafların karşılıklı ve birbirine uygun iradeleriyle, aralarındaki ilişkiden doğacak uyuşmazlıkların uzman hakemlerce görülmesini ve çözüme kavuşturulmasını kabul etmeleridir. Türk hukukunda 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu m. 439/2-a ve 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunu m. 15/A/1-a’da tahkim anlaşmasının geçersiz olması, hakem kararının iptal sebebi olarak kabul edilmiştir. Ayrıca 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun ve benzer şekilde 1958 tarihli Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve İcrası Hakkındaki New York Konvansiyonu, taraflar arasında geçerli bir tahkim anlaşması bulunmamasını, hakem kararının tenfizinin reddi nedeni olarak düzenlemiştir.

Geçerli bir tahkim anlaşması; uzmanlık gerektiren konularda daha hızlı, esnek ve gizlilik içinde çözüme ulaşmanın yolunu açar.  Taraflar, tahkim anlaşmasını en başta dikkatli olarak yaptıklarında daha sonra ortaya çıkabilecek sorunların önüne geçerler. Diğer bir ifadeyle tahkime gidilmesi yönündeki iradenin açık olması, uyuşmazlığın hızlı çözümünü kolaylaştıracaktır. Geçerli olarak kurulan bir tahkim anlaşmasında; taraflar arasında mevcut bir hukuki ilişki, taraflar arasındaki hukuki ilişkiden kaynaklanan belirli ya da belirlenebilir bir uyuşmazlık ve karşılıklı tahkim iradesi bulunmalıdır. Ayrıca HMK m. 412 ve MTK m. 4/2’ye göre tahkim anlaşmasının yazılı olması gerekmektedir. Yazılılık şartı, kanunda belirtilen çeşitli şekillerde (tahkim anlaşmasının taraflarca imzalanmış yazılı bir belgeye veya taraflar arasında teati edilen mektup, telgraf, teleks, faks gibi bir iletişim aracına veya elektronik ortama geçirilmiş olması ya da dava dilekçesinde yazılı bir tahkim anlaşmasının varlığının iddia edilmesine davalının verdiği cevap dilekçesinde itiraz edilmemiş olması) sağlanabilir.

Özellikle tahkim şartının açık ve anlaşılır olması, daha sonra ortaya çıkması muhtemel tereddütlerin önlenmesi bakımından son derece önemlidir. Tereddüde düşürecek ifadeler, tahkim anlaşmasını tehlikeye düşürmektedir. Bu nedenle sözleşmelerde, kurumsal tahkim merkezleri tarafından tavsiye edilen tahkim şartlarının uyarlanarak kullanılması önerilmektedir.